30 sierpnia w Siedlcach odbył się rodzinny festyn z okazji okrągłej rocznicy przyjęcia pierwszych dzieci do rodzin w SOS Wiosce Dziecięcej. Równo ćwierć wieku temu do świeżo wybudowanych domków wprowadziły się trzy rodziny SOS. Od tamtego czasu trafiło tu 225 dzieci, które odnalazły w tym miejscu dom i rodzinne ciepło. Dziś SOS Wioska Dziecięca w Siedlcach obejmuje opieką 210 dzieci, w tym 10 z Ukrainy. Podopieczni otrzymują również pomoc psychologiczno-terapeutyczną w Centrum Specjalistycznym SOS, a rodziny w kryzysie mogą także liczyć na wsparcie w ramach programu „SOS Rodzinie”.

Jak to się wszystko zaczęło?

Początki sięgają 1996 roku, gdy na terenie SOS Wioski Dziecięcej w Siedlcach wmurowano akt erekcyjny i prężnie rozpoczęto prace budowalne, by już dwa lata później powitać jej pierwszych małych mieszkańców – Wioskę zamieszkały 3 rodziny z 14-stką dzieci. Od tego czasu wiele się zmieniło. Z każdym rokiem miejsce rozkwitało, wdrażano nowe pomysły, ulepszenia i modernizacje, a co najważniejsze potrzebujące dzieci znajdowały rodzinne ciepło. W sumie, na przestrzeni ostatnich 25 lat, w Wiosce SOS mieszkało aż 225 dzieci. – Część z nich była z nami krótko, inni wzrastali i rozwijali się na naszych oczach. Napawa nas duma kiedy patrzymy na ich osiągnięcia, razem przeżywamy ich sukcesy i potknięcia. Każde dziecko potrzebuje mieć obok siebie dorosłego, który będzie dodawał mu wiatru w skrzydła. Staramy się to czynić nieustannie już od 25 lat. – ­mówi Jarosław Świerczewski, dyrektor Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce.

Jak jest teraz?

Obecnie w siedleckich Rodzinach SOS wychowuje się 33 dzieci i młodzieży, a 14-stka dzieci przebywa w Młodzieżowej Wspólnocie Mieszkaniowej, , która powstała w 2007 roku. Z kolei, dziewiątka podopiecznych jest pod opieką wychowawców w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego „Przystań”, która funkcjonuje w Siedlcach od 2022 roku. Ważną częścią działalności Stowarzyszenia jest także Centrum Specjalistyczne SOS, które zapewnia dzieciom kompleksową pomoc psychologiczną, terapeutyczną i pedagogiczną. – Placówka pozwala dzieciom na odpowiednie rozwinięcie sfery emocjonalnej, poznawczej i fizycznej, a tym samym będzie przeciwdziałać ich wykluczeniu społecznemu, ułatwiając start w samodzielną dorosłość. –  komentuje Magdalena Błażejczyk, zastępca dyrektora ds. pedagogicznych w Programie SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce.

Sukces działań profilaktycznych

Od 2010 roku, SOS Wioska Dziecięca w Siedlcach prowadzi również szereg działań profilaktycznych w ramach Programu „SOS Rodzinie”, który skierowany jest do dzieci i rodzin z Gminy Skórzec i Domanice. Od tamtego czasu udało się pomóc aż 600 dzieciom z 202 rodzin. Między innymi, dzięki takim sukcesom Stowarzyszenie postanowiło  stworzyć uniwersalny i skuteczny model usamodzielniania rodzin w kryzysie, gotowy do wdrożenia w każdej gminie w Polsce.[1] Jak podkreśla Katarzyna Chromińska, wychowawca w Programie „SOS Rodzinie” – Nasze działania skupiają się zarówno na bezpośrednim wsparciu dzieci, jak i rodziców. W świetlicach SOS dzieci mogą nie tylko odrobić lekcje czy pobawić się z rówieśnikami, ale przede wszystkim zjeść ciepły posiłek czy porozmawiać z zaufaną osobą. Organizujemy również warsztaty rozwijające talenty, a od czasu do czasu wycieczki edukacyjne. Ale to nie koniec działań profilaktycznych. Siłą programu jest również bezpośrednia praca z rodzinami biologicznymi. – Pomagamy im w codziennych wyzwaniach, w poszukiwaniu pracy, w kontakcie z dzieckiem, wspieramy psychoedukację rodziców oraz motywujemy do leczenia, w tym choroby alkoholowej.– podkreśla Katarzyna Chromińska.

Ty też możesz pomóc

Projekty, takie jak Program „SOS Rodzinie”, mogą się rozwijać dzięki wsparciu darczyńców. Aby dowiedzieć się o możliwościach wspierania wystarczy wejść na stronę www.dziecisos.org, na której można przekazać comiesięczną darowiznę.

[1] Propozycja standardu usamodzielniania/sprawnego funkcjonowania rodzin z wieloma problemami powstała w ramach projektu „Partnerstwo dla samodzielności”, realizowanego przez Stowarzyszenie w latach 2021-2023 ze środków NIW NOWE FIO.

Niestabilność zatrudnienia[1], ubóstwo[2], trudności wychowawcze czy kryzys zdrowia psychicznego[3] – dla wielu polskich rodzin, są to problemy, z którymi trudno sobie poradzić bez pomocy specjalistów.  Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce, posiadając 15-letnie doświadczenie w pomocy rodzinom z wieloma problemami i niemal 40-letnie w opiece zastępczej, postanowiło stworzyć uniwersalny i skuteczny model usamodzielniania rodzin w kryzysie, gotowy do wdrożenia w każdej gminie. Model dostępny jest za darmo na stronie internetowej Stowarzyszenia.

Dynamiczne przemiany społeczno-ekonomiczne, pokłosie pandemicznej izolacji czy rosnąca inflacja (11,5%)[1] to tylko niektóre z czynników, które znacząco wpływają na życie Polaków. Sytuacja ta rodzi trudności, które u wielu polskich rodzin nie miały wcześniej miejsca – kumulują się liczne problemy, z których nie sposób wyjść bez profesjonalnego wsparcia. Z pomocą przychodzą SOS Wioski Dziecięce w Polsce opracowując model usamodzielnienia rodziny z wieloma problemami „Niezależni – samodzielni”.

Model gotowy do wdrożenia od zaraz

– Jedną z głównych zalet naszego modelu jest jego uniwersalność– jest on gotowy do wdrożenia w każdej gminie. Pozwala to na wprowadzenie rozwiązań uwzględniających lokalną sytuację beneficjentów w tym czynniki, takie jak lokalna sytuacja ekonomiczna, wykluczenie komunikacyjne bądź charakter problemów, z którymi zmagają się rodziny w danym regionie. – opowiada Beata Kulig, Kierownik Projektu, Doradca ds. rzecznictwa w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce. Co ważne – to gmina decyduje, z których propozycji skorzysta. Model nie jest sztywnym rozwiązaniem „od a do z”, lecz propozycją, rozszerzeniem standardowej oferty gmin.

Jak dodaje Aleksandra Granada, Dyrektorka Krajowa w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce – Powodem, dla którego  zdecydowaliśmy się podzielić naszą wiedzą i doświadczeniem jest dobro dzieci, które zawsze będzie dla nas najważniejsze. Pragniemy, by każde dziecko dorastało w rodzinie otoczone miłością, szacunkiem i poczuciem bezpieczeństwa. Mocno wierzymy, że dzięki wspólnemu zaangażowaniu i budowaniu lokalnych sieci wsparcia jest to możliwe.

W ciągłym dialogu z beneficjentami

Model „Niezależni – samodzielni” powstał w oparciu o własne badania, literaturę podmiotu i doświadczenie Stowarzyszenia w ramach Programu „SOS Rodzinie”. Dzięki takiemu podejściu, zakładana on podmiotowe iindywidualne traktowanie beneficjenta, w oparciu zarówno o jego potrzeby, jak zewnętrzne czynniki. – Dzięki metodyce design thinking model wypracowywany został, m.in. przy udziale członków rodzin z dziećmi, które odpowiednio wsparte przezwyciężyły dotykające je kryzysy. Dodatkowo, w opracowanie modelu zaangażowani byli pracownicy systemu wsparcia oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych – tak aby był trafny i odzwierciedlał potrzeby i wyzwania stojące przed wszystkimi podmiotami związanymi ze wspieraniem rodzin przeżywających wiele problemów. – mówi Łukasz Łagód, Doradca programowy w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce.

Jak wdrożyć?

Model „Niezależni – samodzielni” jest projektem gotowym do wdrożenia „od zaraz”. Jego realizacja odbywa się w trzech krokach:

1. Inicjatorzy (np. burmistrz, wójt, kierownik ośrodka pomocy społecznej, asystent rodziny, pracownik socjalny, nauczyciel, pedagog/psycholog szkolny, każda osoba zainteresowana projektem) spotykają się z władzami gminy, gdzie przedstawiają założenia modelu. Na spotkanie można zaprosić autorów modelu!
2. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji, wybrany zostaje koordynator działań modelowych, który następnie powołuje zespół ds. rodzin.
3. Na tym etapie należy przedstawić założenia modelu pracownikom kluczowych instytucji pracujących na rzecz dziecka i rodziny (pracownicy ośrodka pomocy społecznej lub centrum usług społecznych OPS, asystenci rodziny i inni), dokonać analizy potrzeb społeczności lokalnej oraz stworzyć indywidualny plan działań.

Model „Niezależni – samodzielni” można pobrać na stronie Stowarzyszenia:
https://wioskisos.org/zapraszamy-do-lektury-modelu-usamodzielnienia-rodziny-z-wieloma-problemami-pt-niezalezni-samodzielni/ 

Propozycja standardu usamodzielniania/sprawnego funkcjonowania rodzin z wieloma problemami powstała w ramach projektu „Partnerstwo dla samodzielności”, realizowanego przez Stowarzyszenie w latach 2021-2023 ze środków NIW NOWE FIO.

Doświadczenie gwarancją skuteczności

Program „SOS Rodzinie”, na którym wzorowano model, działa lokalnie, często w małych miejscowościach, gdzie wspiera rodziny zagrożone rozpadem: – Działania Programu są eklektyczne, wielopoziomowe – skupiają się zarówno na bezpośrednim wsparciu dzieci i rodziców, jak i profilaktyce środowiskowej, dążącej do świadomego, wspierającego środowiska lokalnego. W świetlicach środowiskowych dzieci mogą zjeść ciepły posiłek, odrobić pracę domową, brać udział w zajęciach, wycieczkach. – tłumaczy Justyna Ziembicka, Pracownik socjalny w Programie Umacniania Rodziny „SOS Rodzinie” Biłgoraj, współautorka modelu „Niezależni – samodzielni” i jak dodaje – Nasi pracownicy socjalni odwiedzają także rodziny, układają z nimi plan wydatków, wspierają w codziennych wyzwaniach: poszukiwaniu pracy, kontakcie z dzieckiem, zerwaniu z ewentualnym nałogiem.

Jak wesprzeć?

Projekty, takie jak Program „SOS Rodzinie”, mogą się rozwijać dzięki wsparciu darczyńców. Aby dowiedzieć się o możliwościach wspierania wystarczy wejść na stronę www.dziecisos.org, na której można przekazać comiesięczną darowiznę.

[1] Stopa bezrobocia rejestrowanego wynosi 5%, stan na czerwiec 2023 https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejestrowanego-w-latach-1990-2023,4,1.html

[2] Zasięg sfery niedostatku wyniósł w 2022 roku  niecałe 41%,  zaś zasięg ubóstwa skrajnego

w gospodarstwach domowych wyniósł 4,7% https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/ubostwo-pomoc-spoleczna/zasieg-ubostwa-ekonomicznego-w-polsce-w-2022-roku,14,10.html

[3] Aż 25 proc. młodzieży w wieku od 15 do 19 lat miało problemy emocjonalne lub psychiczne, a 22 proc. nastolatków doświadcza objawów depresji. Dane GUS, 2021 https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/zdrowie-i-ochrona-zdrowia-w-2021-roku,1,12.html

[4] Stan na czerwiec 2023 r. https://nbp.pl/inflacja-bazowa-w-czerwcu-2023-r/

Miło nam poinformować, że grono naszych partnerów właśnie powiększyło się o kolejną firmę. Bidfood Farutex będzie wspierał nasze działania. Zaangażowanie biznesu jest niezwykle ważne, tym bardziej cieszymy się, że mamy takie wsparcie.

Firma Bidfood Farutex to ogólnopolski dostawca żywności i usług dla branży horeca z ponad 32-letnim doświadczeniem. W ofercie posiada ponad 7 tys. produktów dla gastronomii, w tym m.in. warzywa, owoce, mięsa, ryby, nabiał, tłuszcze, pieczywo, produkty sypkie, napoje i non food. Na rynku Bidfood Farutex wyróżnia się sprawnymi zamówieniami, szybkimi dostawami, stwarzaniem komfortowych warunków pracy gastronomom poprzez oszczędność czasu i fachowe doradztwo.

A w jaki sposób Bidfood Farutex zadba o SOS Wioski Dziecięce? Firma postanowiła przeznaczyć 1% ze sprzedaży wody własnej marki Soleo na naszą działalność statutową. Dodatkowo wspierać będzie swoimi produktami eventy i inne przedsięwzięcia organizowane przez stowarzyszenie.

To budujące, że są w Polsce firmy, którym na sercu leży dobro dzieci. Dziękujemy i zachęcamy wszystkich przedsiębiorców do wspierania szczytnych inicjatyw, bo dobro zawsze wraca.

Inflacja, kryzys gospodarczy, wojna w Ukrainie czy pandemia spowodowały, że warunki życia wielu polskich rodzin drastycznie się pogorszyły. Nagły wzrost liczby dzieci w pieczy zastępczej, pogarszające się statystyki nt. prób samobójczych, setki tysięcy dzieci żyjących w skrajnym ubóstwie – to wszystko są realne problemy, którym należy jak najszybciej zapobiec. SOS Wioski Dziecięce startują z kampanią „Pomóż nam chronić dzieci”, której celem jest zapewnienie wsparcia polskim rodzinom w kryzysie. Akcję wspierają ambasadorki SOS – Natalia Kukulska, Anna Dereszowska, Maria Dębska i Katarzyna Zielińska.

Kuba ma 7 lat i przeszedł w swoim życiu już bardzo wiele. Po śmierci rodziców trafił pod opiekę cioci. Kiedy zaczęła chorować, często przebywała w szpitalu, straciła pracę. Z każdym miesiącem jest im coraz trudniej – ciocia Kuby nie radzi sobie z sytuacją, straciła wiarę w to, że jeszcze kiedyś będzie dobrze i ma coraz mniej sił na szukanie rozwiązań. Kuba nie może skupić się na nauce ani cieszyć się dzieciństwem. Jego myśli męczą pytania: co ze mną będzie? Jak mogę pomóc cioci? Co z nią będzie, jeśli bardziej zachoruje i pójdzie do szpitala?

Niestety, takich historii jak Kuby jest bardzo wiele. Tysiące dzieci w Polsce zamiast cieszyć się z bycia dzieckiem martwi się o swój los i nie zawsze ma zaspokojone swoje potrzeby.

– Za nami trudne miesiące związane z wojną w Ukrainie, kryzysem i coraz większą inflacją. Wiele rodzin boryka się z problemami materialnymi i bezrobociem. Coraz więcej dzieci dotykają problemy psychologiczne nasilone z powodu pandemii. Rodziny, które potrzebują naszej pomocy, mierzą się często dodatkowo z niewydolnością  wychowawczą, niepełnosprawnością lub innymi poważnymi problemami. Dzieci z tych rodzin są bardziej narażone na niedostosowanie społeczne, wykluczenie, zaniedbanie czy rozdzielenie z rodzinami. Są to problemy, które nigdy nie powinny spotkać żadnego dziecka. – komentuje Aleksandra Granada, Dyrektorka Krajowa w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce.

Kampania „Pomóż nam chronić dzieci!” ma na celu zachęcenie darczyńców do regularnego wsparcia rodzin mierzących się z wieloma problemami, którym pomaga Stowarzyszenie, a tym samym pomoc dzieciom, które w takich sytuacjach cierpią najbardziej. SOS Wioski Dziecięce zwracają też uwagę na problemy z jakimi borykają się rodziny w dobie kryzysu ekonomicznego. Akcję wspierają ambasadorki Stowarzyszenia – Natalia Kukulska, Anna Dereszowska, Maria Dębska oraz Katarzyna Zielińska, które wspólnie apelują o pomoc dla najbardziej potrzebujących dzieci. 

SOS Rodzinie – przede wszystkim profilaktyka

Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce od lat wspierają dzieci takie jak Kuba. W ramach Programu Umacniania Rodziny „SOS Rodzinie” ci, którzy mierzą się z wieloma problemami, mogą liczyć na zindywidualizowane wsparcie psychologiczne, terapeutyczne czy doradcze. W świetlicach SOS na dzieci i młodzież czeka ciepły posiłek, pomoc w nauce oraz różnego rodzaju zajęciach sportowe czy artystyczne.  Specjaliści Stowarzyszenia robią wszystko, aby poprawić funkcjonowanie rodziny, a także wzmocnić poczucie sprawczości wśród dorosłych.

W 2021 roku do pieczy zastępczej trafiło ponad 13 tysięcy dzieci, a liczba ta wciąż rośnie! Dane SOS Wiosek Dziecięcych to potwierdzają: – W ostatnim czasie zanotowaliśmy wzrost liczby zgłoszeń dzieci do Programów SOS. Szczególnie teraz, w czasach, gdy brakuje rodziców zastępczych, tak ważna jest profilaktyka wśród rodzin biologicznych. W naszych Programach Umacniania Rodziny pomagamy poznać rodzicom ich mocne strony, pracujemy na zasobach, określamy trudności i możliwe rozwiązania. Te rodziny mają często ogromny potencjał, trzeba jedynie im pomóc znaleźć sposób, aby go wykorzystać. By na nowo uwierzyły w siebie. – mówi Łukasz Łagód, Psycholog, Doradca Programowy Stowarzyszenia.

Jak pomóc?

Aby dowiedzieć się, jak pomóc dzieciom, takim jak Kuba wystarczy wysłać SMS o treści „KUBA” pod numer 4777 (koszt SMS zgodny z cennikiem  operatora). W odpowiedzi na SMS  Stowarzyszenie oddzwania do osób, które zainteresowane są akcją społeczną, aby opowiedzieć o możliwościach pomocy. W ramach akcji uruchomiona została również specjalna strona www.dziecisos.org, na której można przekazać comiesięczną darowiznę. W podziękowaniu za regularną pomoc każdy darczyńca otrzymuje parę razy w roku informacje jak jego wsparcie pomaga dzieciom i rodzinom w kryzysie.

W siedleckiej Wiosce SOS kończy się pewna era – Małgorzata Błażewicz, Mama SOS związana z Wioską od pierwszych lat jej istnienia, przechodzi na macierzyńską emeryturę. Przez 19 lat była ona dla swoich podopiecznych osobą, której w ich życiu zabrakło – kochającym, obecnym rodzicem. I choć dla takiego życia poświęciła dużo, bez zastanowienia twierdzi, że nie zamieniłaby go na żadne inne. Niestety, przez brak zgłoszeń na Rodziców SOS, na jej miejsce nie wejdą nowe osoby – Stowarzyszenie wciąż szuka kandydatów.

Przez swoją pracę, miała na przestrzeni lat kilka tożsamości – nauczyciele na wywiadówkach z przyzwyczajenia często zwracali się do niej po nazwisku dziecka, które akurat uczyli. Przez prawie 20 lat pod swoją opieką miała w sumie 9 dzieci. Niektóre z nich zakładają już swoje rodziny, inne czekają jeszcze na wyniki matury. Wszystkie łączy zaś jedno: opuściły swój dom w Wiosce Dziecięcej jako kompetentne, kochane, przygotowane do samodzielnego życia osoby.

Początki

Małgorzata jest z zawodu nauczycielem wychowania przedszkolnego. Niestety, przez problemy zdrowotne, musiała porzucić pracę z dziećmi i przez 3 lata przebywała na rencie. To właśnie wtedy, dzięki swojej koleżance, poznała bliżej Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce, prowadzące wówczas tylko dwie Wioski SOS – otwarcie trzeciej, w Siedlcach, zbliżało się wielkimi krokami. W 1996 roku odwiedziła Kraśnik, zobaczyła jak funkcjonuje Wioska SOS i postanowiła spróbować – po dwóch latach rozpoczęła kurs szkoleniowy na Rodzica SOS.

Początki były… cudowne! Po pomyślnie zdanym kursie, zaczęła jako Asystentka Rodziny, nazywana przez mieszkańców Ciocią. Wspomina te czasy z nieskrywanym wzruszeniem:

Bardzo mi się to podobało! Mogłam być z dziećmi, pomagać im i uczyć ich bycia najlepszymi ludźmi. To były piękne czasy, byłam bardzo szczęśliwa.

Jej praca polegała na pomocy przy codziennym funkcjonowaniu dwóch rodzin mieszkających w Wiosce SOS. Miał to być okres przygotowawczy, zapoznający z charakterystyką pracy – swoisty „test”, czy jest to na pewno ścieżka, którą chce obrać. Z czasem rodzin było coraz więcej, zadania się nagromadzały i ani się obejrzała, aż przepracowała w Siedlcach 7 lat. Wówczas uznała, że czas zostać mamą na pełen etat – w 2005 roku złożyła podanie i we wrześniu została Mamą SOS dla Wiktorii, Szymona oraz Daniela.

Pamiętając o korzeniach

W wychowaniu dzieci kluczowe jest dla niej, aby dziecko czuło się bezpiecznie i mogło żyć prawdziwym, beztroskim dzieciństwem. Nie oznacza to, że nie uczy ich tego, co najważniejsze – zawsze podkreślała wagę edukacji oraz szacunku do każdego człowieka, w tym także do rodziców biologicznych:

Robert praktycznie nie pamiętał swojej mamy – umarła, gdy miał zaledwie roczek. Jako że jego rodzeństwo zdążyło ją jeszcze zapamiętać, ciągle dopytywał: kim była, jak wyglądała, dlaczego odeszła? Postanowiłam, że odwiedzimy razem ją na cmentarzu. Uważam, że ważne jest pamiętać – w pozytywnym znaczeniu – o swoich rodzicach. Dziś każde z moich dzieci ma mniejszy bądź większy kontakt ze swoją rodziną, co uważam za bardzo ważną i potrzebną rzecz.

Najbardziej cieszą ją małe chwile, celebrujące jej więź z dziećmi: spacery, wspólne posiłki, a także sytuacje, gdy widzi efekty swoich starań – począwszy od samodzielnego ścielenia łóżka, przez zdawanie kolejnych etapów szkolnych, po dumę, gdy podczas wizyty Natalii Kukulskiej w ich domu, dzieciaki nie miały żadnych oporów do występowania przed kamerą. 

Zapytana o kryzysy odpowiada, że te – jak to w macierzyństwie – są nieuniknione. Wsparcie, jakie oferuje Wioska SOS jest jednak na tyle sprawne i profesjonalne, że zawsze udawało się je przezwyciężyć:

Choć zdarzały się trudniejsze chwile, zawsze mogłam uzewnętrznić wszystkie moje problemy i wątpliwości – jestem z natury osobą, która nie nosi ich długo w sobie. Pomagały mi w tym współpracownice, pedagodzy, asystentki, partner oraz inne Mamy SOS. Regularnie korzystałam też z dni wolnych, aby zwyczajnie odpocząć. Pod tym względem, praca Mamy SOS nie różni się zbytnio od żadnej innej, a nawet oferuje więcej.

W pełni usamodzielnione

Dziś Małgosia może pochwalić się dziewiątką mądrych, dojrzałych i kochanych dzieci, które wchodzą (lub już weszły) w życie nie z ciężarem trudnej przeszłości, lecz bagażem miłości i wszystkiego tego, co dziecko powinno otrzymać:

Jasiek skończył AWF, uczy teraz wychowania fizycznego w szkole, założył rodzinę – jestem już Babcią SOS! Szymon przeprowadził się do Poznania, gdzie pracuje jako kucharz w restauracji. Ania mieszka w Lublinie ze swoim tatą biologicznym – pracuje i mówi, że jest bardzo zadowolona. Robert przeniósł się do Młodzieżowej Wspólnoty Mieszkaniowej, wciąż się zastanawia, jednak teraz skłania się ku psychologii sportowej. Wiktoria z kolei wciąż czeka na wyniki matur. No, wydaje mi się, że udało nam się tu stworzyć taką namiastkę prawdziwej rodziny, przez co każdy sobie dalej radzi bez większych problemów.

Co dalej?

Po usamodzielnieniu się ostatniej podopiecznej Wiktorii, Małgosia pomaga w Wiosce SOS na tyle, ile może – wspiera funkcjonujące rodziny SOS, pomaga również rodzinom w kryzysie w Programach Umacniania Rodziny „SOS Rodzinie”. Ma ciągły kontakt ze swoimi dziećmi – zdarza się, że zadzwoni do usamodzielnionej podopiecznej z pytaniem, czy na pewno wzięła swoje leki. 

Kontakt z dziećmi na tyle stał się jej integralną częścią życia, że nie wyobraża sobie spędzenia emerytury bez nich – w planach ma wznowienie pracy w przedszkolu. Wraz z zakończeniem swojego SOS-owego macierzyństwa, radzi wszystkim początkującym rodzicom zastępczym, aby nie bały się próbować, bo choć bywają chwile trudne, to zawsze mogą liczyć na wsparcie, a opieka nad dziećmi daje ogromną satysfakcję. Jeżeli ktoś kocha dzieci i lubi wśród nich przebywać – nie powinien się nawet chwili zastanawiać.

Rodzice SOS potrzebni na cito

Osób takich jak Małgosia jest coraz mniej. W 2022 roku Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce otrzymało ponad 700 zapytań o możliwość przyjęcia dzieci do opieki zastępczej. Ze względu na brak kandydatów na zastępczych Rodziców SOS, organizacja mogła przyjąć tylko 75 dzieci. 

Aby zostać Rodzicem SOS należy spełnić pewne wymogi formalne, m.in. musi być to osoba, która nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej, nie ma ograniczonej władzy rodzicielskiej i przede wszystkim jest zdolna do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem. Zgłoszenia mogą wysyłać kobiety i mężczyźni, małżeństwa oraz osoby niepozostające w związku małżeńskim. Każdy Rodzic SOS może liczyć nie tylko na pomoc w prowadzeniu domu i opiece nad dziećmi, ale również rozwój kompetencji, poprzez udział w szkoleniach i superwizjach. 

Osoby zainteresowane pracą Rodzica SOS proszone są o przesłanie CV na adres e-mail: rodzice@sos-wd.org lub poprzez formularz na stronie wioskisos.org.

Już 14 czerwca odbędą się jubileuszowe, bo 18-ste urodziny Rodzinnego Domu Czasowego Pobytu „Sindbad” w Ustroniu. Dom powstał z myślą o dzieciach, które z różnych powodów nie mogą pozostać w swoich rodzinach i opuściły je w trybie interwencyjnym. Przez 18 lat działalności „Sindbad” otoczył opieką i wsparciem 264 dzieci z powiatu cieszyńskiego, województwa śląskiego.

Podopieczni, którzy przebywają w „Sindbadzie” otoczeni są całodobową opieką. –Zależy nam, by rodzina nie rezygnowała z dziecka i uwierzyła w swoje możliwości. Wiemy, że przyczyn kryzysu w rodzinie może być wiele, dlatego motywujemy do działania i wspieramy. Wszyscy nasi pracownicy są w stałym kontakcie z rodzicami, są do ich dyspozycji całą dobę. Rodzice korzystają z pomocy psychologa pracującego w RD „Sindbad”. Zachęcamy również do korzystania z terapii zewnętrznych lub pomocy innych specjalistów. – komentuje Elżbieta Grabowska-Jabłońska, Dyrektorka Programu SOS Wiosek Dziecięcych Ustroń i jak dodaje – Na szczęście często współpraca przynosi efekty i dzieci mogą wrócić pod opiekę swoich bliskich.

Program SOS Wiosek Dziecięcych Ustroń prowadzi również działania profilaktyczne w gminie Brenna w ramach Programu „SOS Rodzinie”. Celem Programu jest niesienie pomocy rodzinom w trudnej sytuacji życiowej, by mogły pokonać kryzys i pozostać razem. – Podstawą do naszej pracy z rodzinami jest poznanie ich mocnych stron oraz ich codziennych trudności. Rodziny często mierzą się z wieloma problemami, które przechodzą z pokolenia na pokolenie. Robimy wszystko, by to zmienić – by przywrócić rodzinom siłę. – mówi Sylwia Urbaś, koordynatorka Programu Umacniania Rodziny „SOS Rodzinie” w gminie Brenna.

Rozwój pieczy zastępczej w woj. śląskim

W trakcie wydarzenia SOS Wioski Dziecięce pragną również podkreślić rolę rodzicielstwa zastępczego w Polsce oraz zaapelować o trudnej sytuacji dzieci, również w woj. śląskim. W zeszłym roku do pieczy zastępczej w całej Polsce trafiło ponad 9,5 tys. dzieci z rodzin biologicznych. – Praktycznie każdego dnia SOS Wioski Dziecięce otrzymują pytanie o możliwość zabezpieczenia dzieci i przyjęcia ich do pieczy zastępczej. Sytuacja jest trudna ze względu na brak kandydatów do pełnienia roli Rodzica SOS. – komentuje Elżbieta Grabowska-Jabłońska.

W ostatnim roku, na ponad 700 zgłoszeń, organizacja mogła przyjąć tylko 75 dzieci.  – Zależy nam, by dzieci były bezpieczne i rozwijały się w troskliwym, rodzinnym środowisku, dlatego w odpowiedzi na potrzeby rozwoju pieczy rodzinnej chcemy tworzyć rodzinne domy dziecka poza wioskami SOS. Aby było to możliwe współpracujemy z władzami lokalnymi, gdzie prowadzone są nasze Programy SOS – mówi Elżbieta Grabowska-Jabłońska.

Jakie są wymagania?

Aby zostać Rodzicem SOS należy spełnić pewne wymogi formalne, m.in. musi być to osoba, która nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej, nie ma ograniczonej władzy rodzicielskiej i przede wszystkim jest zdolna do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem. – Mogą się do nas zgłaszać małżeństwa, jak i osoby niepozostające w związku małżeńskim. Mogą być to osoby bezdzietne, ale także mające własne dzieci, które są gotowe na podjęcie się zastępczej opieki. – komentuje Aleksandra Sikorska, Doradca Programowy ze Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce w Polsce i jak dodaje– Zdajemy sobie sprawę, że bycie rodzicem zastępczym nie jest łatwą pracą, dlatego dokładamy wszelkich starań, by codziennie wspierać opiekunów. Zapewniamy nie tylko pomoc w prowadzeniu domu i opiece nad dziećmi, ale również rozwój kompetencji, poprzez udział w szkoleniach i superwizjach. Ale przede wszystkim to dzieciom zapewniamy wsparcie specjalistyczne, a także możliwości udziału w bogatej ofercie zajęć dodatkowych, rozwijających zainteresowania dzieci.

Osoby zainteresowane pracą Rodzica SOS proszone są o przesłanie CV na adres e-mail: rodzice@sos-wd.org lub poprzez formularz na stronie wioskisos.org.

W wychowywaniu dzieci w pieczy zastępczej kluczowe jest, aby zapewnić młodym dorosłym wszelkie narzędzia potrzebne do wejścia w samodzielne życie. Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce wraz z Uniwersytetem Rzeszowskim organizuje debatę panelową dotyczącą procesu usamodzielniania z pieczy zastępczej. Wśród gości – specjalistów ze Stowarzyszenia oraz osób usamodzielniających się – pojawi się Anna Walas, Koordynatorka ds. programowych z Fundacji Robinson Crusoe oraz dr Justyna Meissner-Łozińska, doktor nauk humanistycznych specjalizująca się w prawach dziecka, opieką nad dzieckiem czy analizą psychopedagogiczną relacji w rodzinie.

Na spotkaniu on-line „Usamodzielnienie z pieczy zastępczej jako element polityk publicznych” eksperci i ekspertki będą dyskutowali nad skuteczną metodą pomocy w wejściu w dorosłość. Motorem do dyskusji będzie prezentacja nowego modelu „Wchodzę w samodzielność”. Jest to innowacyjna propozycja, powstała w ramach projektu „Partnerstwo dla samodzielności”, realizowanego przez Stowarzyszenie w latach 2021-2023 ze środków NIW NOWE FIO. Partnerem spotkania jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku.

Spotkanie odbędzie się on-line 15 czerwca 2023 r. w godz. 10:00-13:00 na platformie TEAMS. (adres w hiperlinku)

Identyfikator spotkania: 394 146 332 512

Kod dostępu: VWMsqX

Eksperci przez doświadczenie – wysłuchać tych, którym chcesz pomóc

Opracowany przez SOS Wioski Dziecięce model zakłada głębokie i podmiotowe spojrzenie na osoby wychowujące się w pieczy zastępczej. W jego tworzeniu, oprócz konsultacji ze specjalistami, wykorzystano także wywiady przeprowadzone z samymi młodymi dorosłymi z pieczy zastępczej, którzy przechodzą przez proces usamodzielniania, bądź już go ukończyli.Beata Kulig, kierowniczka projektu oraz doradca ds. rzecznictwa w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce tak określa jego charakterystykę:

Model „Wchodzę w samodzielność” jest świeżym i empatycznym spojrzeniem na drogę usamodzielniania się młodych osób z pieczy zastępczej, skierowanym do pracowników Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i  placówek opiekuńczo-wychowawczych czy rodziców zastępczych . Nie jest przy tym propozycją hermetyczną – proponuje kilka rozwiązań, z których można wybrać te elementy, które są szczególnie ważne i istotne z punktu widzenia lokalnego systemu pieczy zastępczej. Mamy nadzieję, że przyczyni się on do lepszego wejścia w życie oraz samodzielność młodych osób usamodzielniających się z pieczy zastępczej.”

Szerokie spektrum ekspertów

Wśród zaproszonych gości znaleźli się profesjonaliści ze Stowarzyszenia oraz Fundacji Robinson Crusoe, pracujący w licznych programach młodzieżowych oraz twórcy modelu, którzy podczas debaty podzielą się swoim doświadczeniem. Dodatkowym głosem eksperckim będzie dr Justyna Meissner-Łozińska z Uniwersytetu Rzeszowskiego, która opowie problemach i zagrożeniach, z którymi należy się mierzyć w trakcie usamodzielniania osób z pieczy zastępczej na przykładzie wychowanków pieczy zastępczej z województwa podkarpackiego.

Ważne spojrzenie na problem zaprezentują także zaproszeni przedstawiciele osób  usamodzielniających się bądź już usamodzielnionych, aktywnie uczestniczący w procesie powstawania zmiany systemowej. Jako eksperci przez doświadczenie (ang. experts by experience) wniosą oni do dyskusji unikalny zestaw doświadczeń i kompetencji, którego nie sposób poznać z doświadczenia stricte teoretycznego.

Spotkanie będzie podzielone na dwie części: pierwsza będzie wprowadzała w obszar zagadnień, przybliżając empirycznie oraz teoretycznie problematykę tego trudnego, przełomowego momentu w życiu młodych osób z pieczy zastępczej. Po tym panoramicznym wstępie odbędzie się dyskusja dotycząca zaprezentowanego modelu „Wchodzę w samodzielność” oraz podejścia do polityk publicznych w jego zakresie. 

Więcej o projekcie: https://wioskisos.org/partnerstwo-dla-samodzielnosci/