W Kraśniku, Siedlcach, a teraz także w Laskach pod Warszawą – Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce właśnie uruchomiło kolejne Centrum Specjalistyczne SOS. To odpowiedź na gigantyczny problem z dostępem do dziecięcych specjalistów, m.in. psychologa czy terapeuty.
Kompleksowe wsparcie specjalistów
– Codziennie odbieramy kilka telefonów z prośbą o przyjęcie dziecka, ostatnio jest ich znacznie więcej – mówi Malwina Korzeniewska, koordynatorka Centrum Specjalistycznego SOS w Laskach.
Początkowo centrum wspierało głównie dzieci i młodzież, które trafiły do Polski po agresji Rosji na Ukrainę. Według oficjalnych danych m.st. Warszawy, obecnie w stolicy wciąż przebywają ponad 104 tys. obywateli Ukrainy, wśród nich 17 tys. to dzieci i młodzież*. Część z nich to dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi, ale także najmłodsi, którzy mierzą się z traumą wojenną.
– Trafił do nas chłopiec w spektrum autyzmu, który po przyjeździe do Polski przez ponad miesiąc w ogóle nie wychodził z łóżka. Spał tam, jadł, bawił się, w łóżku był nawet kąpany. Kiedy słyszał sygnał karetki, krzyczał, zakrywał uszy, wykazywał też zachowania autoagresywne. Teraz chłopiec zaczął się z nami komunikować, nie ma problemu z korzystaniem z komunikacji miejskiej. Widzimy już pierwsze postępy i to jest bardzo budujące. Pracujemy też z dziećmi, które potrzebują psychoterapii, bo nie radzą sobie z tym, że ich rodzice zostali w Ukrainie, gdzie nadal trwa wojna, a oni przyjechali do Polski, np. z ciocią czy babcią i martwią się o swoich najbliższych – mówi Lesia Kuchynska, psycholożka dziecięca.
Centrum Specjalistyczne SOS w Laskach wspiera także polskie dzieci i młodzież z pieczy zastępczej z zaburzeniami rozwojowymi i po traumatycznych doświadczeniach – według danych PCPR, tylko w powiecie warszawskim zachodnim, w pieczy zastępczej przebywa 182 dzieci**. W planach jest także rozpoczęcie współpracy z gminami w celu zapewnienia wsparcia dzieciom z rodzin w kryzysowej sytuacji życiowej i zagrożonych utratą opieki rodziców z powiatu warszawskiego zachodniego.
– Zapewniamy bezpłatne wsparcie m.in. psychologa dziecięcego, logopedy, terapeuty czy pedagoga. Specjalistki prowadzą także dla niemal wszystkich małych beneficjentów terapię integracji sensorycznej. Nasza kadra jest też w gotowości, by przeprowadzić terapię dostosowaną do indywidualnych potrzeb dziecka czy wesprzeć rodziców i opiekunów w obszarze funkcjonowania dzieci i nastolatków. Wkrótce planujemy uruchomić także salę doświadczania świata, która będzie dużym wsparciem m.in. dla dzieci mających objawy traumy czy zespołu stresu pourazowego – tłumaczy Justyna Kalita, kierowniczka ds. rozwoju Centrów Specjalistycznych SOS.
Zespół Centrum Specjalistycznego SOS w Laskach
Zespół Centrum Specjalistycznego SOS w Laskach składa się z dziesięciu osób. To ekspertki z wieloletnim doświadczeniem, posługujące się zarówno językiem polskim, jak i ukraińskim, a także językiem migowym. Są otwarte na pracę z dziećmi z różnych środowisk i o różnej narodowości. Mają także doświadczenie w pracy z uchodźcami.
Wśród nich znajduje się psycholożka dziecięca Lesia Kuchynska, która przyjechała do Polski na początku marca 2022 roku, jako opiekunka podopiecznych Centrum Rehabilitacji dla Dzieci, które zostały bez rodziców. Podróż pociągiem z Kijowa do Warszawy trwała 30 godzin, pojazd był pod ostrzałem. – Było tam bardzo dużo ludzi, bardzo dużo dzieci. Na początku w ogóle nie wiedzieliśmy gdzie jedziemy, dopiero później dostaliśmy informację, że przyjmą nas SOS Wioski Dziecięce. Teraz czuję, że jestem w dobrym miejscu. Dopóki jest wojna, póki są tutaj dzieci i matki, które potrzebują pomocy, to chcę im pomagać. Kiedy będzie można już wrócić do kraju, chciałabym wrócić. Mimo tego, że mam świadomość, że to będzie powrót do zupełnie innego miejsca – mówi Lesia.
Obecnie pod opieką Centrum Specjalistycznego w Laskach jest 50 osób. Głównie są to dzieci ukraińskiego pochodzenia oraz polskie dzieci z pieczy zastępczej z powiatu warszawskiego zachodniego.
– Od ponad roku jestem rodzicem zastępczym dla swojego 3-letniego wnuka. Do centrum w Laskach trafiliśmy jako jedni z pierwszych. To jest dla nas ogromne ułatwienie, bo wcześniej korzystaliśmy z pomocy specjalistów w różnych miejscach, to było dla nas czasowo bardzo uciążliwe, by wszędzie dojechać. Teraz korzystamy z pomocy logopedy, psychologa oraz z terapii integracji sensorycznej i widać ogromne postępy. Początkowo wnuk nie chciał pracować w ogóle, po 10 minutach uciekał z płaczem, a teraz uwielbia przychodzić do centrum, lubi zwłaszcza terapię integracji sensorycznej, bardzo się otworzył – mówi pan Marek.
Sieć Centrów Specjalistycznych SOS
Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce stale rozszerza sieć Centrów Specjalistycznych SOS. Pierwsze takie miejsce powstało w 2019 roku w Kraśniku w woj. lubelskim.- To jest wsparcie dla najmłodszych, którzy widzieli już zdecydowanie za dużo, doświadczyli zbyt wiele. I po prostu nie mogą już dłużej czekać na pomoc specjalistów. Dlatego podjęliśmy decyzję, by otwierać podobne miejsca w kolejnych lokalizacjach. Nie byłoby to możliwe bez pomocy naszych darczyńców – mówi dr Aleksandra Granada, Dyrektorka Krajowa Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce w Polsce.Obecnie dla dzieci i młodzieży dostępne są trzy Centra Specjalistyczne SOS: w Kraśniku, Siedlcach i Laskach. W planach jest także otwarcie placówek w Biłgoraju, Koszalinie i Krakowie.
Szczegóły dotyczące nowo otwartego Centrum Specjalistycznego w Laskach znajdują się na stronie https://wioskisos.org/centrum-sos-laski/
Wsparcie dla dzieci i rodzin z Ukrainy
Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce wspiera dzieci i rodziny z Ukrainy, których wojna zmusiła do opuszczenia kraju. W pierwszym okresie po wybuchu wojny w ramach odpowiedzi kryzysowej pracownicy stowarzyszenia wsparli blisko 500 ukraińskich rodzin zastępczych w relokacjach z polsko-ukraińskiej granicy, znalezieniu mieszkania, opieki specjalistycznej i medycznej, pomocy prawnej, a 100 ukraińskim dzieciom zorganizowano letni wypoczynek. W SOS Wioskach Dziecięcych stowarzyszenie gościło 200 uchodźców wojennych – dzieci z pieczy zastępczej wraz z opiekunami. Pod koniec 2022 roku w Wioskach SOS mieszkało 166 uchodźców z Ukrainy, w tym 124 dzieci. Z programu doraźnej pomocy materialnej w ramach dystrybucji voucherów Sodexo dla ukraińskich rodzin zastępczych, rodzin z dziećmi z niepełnosprawnościami i specjalnymi potrzebami oraz tych w trudnej sytuacji skorzystało prawie 1500 osób (ponad 400 rodzin, w tym ponad 1000 dzieci). Łącznie Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce pomogło 2215 osobom z Ukrainy.
Wsparcie finansowe
Dzięki wsparciu darczyńców- zarówno osób indywidualnych jak i firm, Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce może pomagać dzieciom i młodzieży po trudnych doświadczeniach i z zaburzeniami rozwojowymi oraz dzieciom i rodzinom w kryzysowej sytuacji życiowej. Darowizny, to gwarancja, że stowarzyszenie będzie mogło pomagać dzieciom tak długo, jak będzie to konieczne. Każde dziecko to osobna historia, do której należy podejść bardzo indywidualnie i z empatią. Bez pomocy darczyńców, nie będzie to możliwe. Wejdź na stronę wioskisos.org i dowiedz się, jak możesz wesprzeć Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce.
* https://um.warszawa.pl/-/rok-wojny-i-pomocy-ukrainie
** Dane PCPR dla powiatu zachodniego warszawskiego, stan na luty 2023
