Partnerstwo dla samodzielności

RAMY PRAWNE

Podejmowana w projekcie tematyka usamodzielnień bazuje na ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (dalej: uowrispz), jak i aktach wykonawczych do niej.

USAMODZIELNIENIA Z PIECZY ZASTĘPCZEJ

Z dostępnych badań, raportów oraz obserwacji wynika, że pomimo obowiązujących od wielu lat krajowych regulacji formalno-prawnych oraz stosowania standardowych procedur i narzędzi wciąż trudno jest osiągnąć wychowankom pieczy zastępczej odpowiedni poziom dojrzałości i gotowości do podjęcia samodzielnego życia. Widoczne są m.in. trudności w budowaniu i utrzymaniu nowych relacji, uzyskaniu zatrudnienia oraz zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych. Jest to konsekwencja nie tylko ograniczeń wynikających z poważnych zaburzeń rozwojowych, zwłaszcza w sferze emocjonalnej i społecznej, ale także pewnych deficytów w funkcjonowaniu istniejącego systemu wsparcia. Dotyczy to szczególnie adekwatnej odpowiedzi na specyficzne potrzeby usamodzielniających się wychowanków pieczy zastępczej. Aktualna jest zatem potrzeba budowania forum debaty publicznej, w kontekście poszukiwania nowych, skutecznych strategii oraz modeli usamodzielniania.

USAMODZIELNIENIA RODZIN WIELOPROBLEMOWYCH

W przypadku rodzin wieloproblemowych określenie standardów wsparcia czy narzędzi służących do pracy z rodziną ogranicza się zasadniczo do wskazania jako metody pracy wywiadu środowiskowego prowadzonego przez pracownika socjalnego oraz ogólnych kierunków pracy, czy też możliwych zakresów oddziaływań. W efekcie w 2019 roku zaplanowane cele osiągnęło jedynie 45% rodzin wspieranych przez asystentów rodziny. Brakuje innowacyjnego, opracowanego w wyniku dialogu społecznego modelu pracy z rodziną wieloproblemową, dążącego do osiągnięcia przez nią samodzielności w zaspokajaniu podstawowych potrzeb jej członków ze szczególnym uwzględnieniem dziecka.

Projekt jest tematyczną odpowiedzią na problemy i kierunki działań wskazane w dokumentach lokalnych dotyczących współpracy z organizacjami pozarządowymi i rozwiązywania problemów społecznych jak i wojewódzkich polityk społecznych.

Międzysektorowy proces wypracowywania modeli m.in. z instytucjami wsparcia rodziny, pomocy społecznej, beneficjentami, NGO-sami i samorządem lokalnym wzmocni współpracę administracji publicznej z trzecim sektorem, będzie sprzyjał powstaniu partnerstw organizacji pozarządowych i instytucji publicznych na rzecz rozwiązywania problemów społecznych.

Docelowo modele mogą kształtować lokalne polityki publiczne, a dzięki działaniom samorzeczniczym (obecności obywateli w życiu publicznym) i rzeczniczym przyczynią się do wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego.

Aby osiągnąć cel projektu zaplanowano realizację następujących działań:

1. Wypracowanie modelu usamodzielnienia z pieczy zastępczej
2. Wypracowanie modelu usamodzielnienia rodziny wieloproblemowej
3. Działania samorzecznicze
4. Działania rzecznicze
5. Działania informacyjne
6. Ewaluację

Grupą docelową ww. działań projektowych będą przede wszystkim:

1. profesjonaliści zaangażowani w procesy opiekuńczo-wychowawcze i w procesy usamodzielnień (PCPR-y OPS-y, ROPS-y, organy nadzoru – urzędy wojewódzkie, uczelnie wyższe (studenci i kadry), placówki opiekuńczo-wychowawcze, organizacje pozarządowe;
2. osoby usamodzielniające się z pieczy zastępczej oraz usamodzielniające się rodziny wieloproblemowe;
3. opinia publiczna

Rezultaty bezpośrednie

1. Opracowanie dwóch innowacyjnych standardów usamodzielnienia:
   a) z pieczy zastępczej
   b) rodziny wieloproblemowej
2. Rzecznictwo prowadzące do zmiany społecznej w obszarze podnoszenia jakości wsparcia osób usamodzielnianych.

Rezultaty w perspektywie krótkofalowej

1. Wzrost jakości opieki oferowanej podopiecznym Stowarzyszenia „SOS Wioski Dziecięce w Polsce” zarówno w pieczy zastępczej, jak i rodzinach wieloproblemowych
2. Wzrost zaangażowania obywateli, organizacji i instytucji w procesy konsultacyjne, a także poprawi się rozpoznawalność wnioskodawcy, jako organizacji działającej na rzecz dziecka i rodziny.
3.  Implementacja modeli przez inne organizacje i instytucje działające w podobnym obszarze.

Rezultaty w perspektywie długofalowej

1. Zmiana społeczna w obszarze podnoszenia jakości wsparcia osób usamodzielnianych i wpłyną pozytywnie na proces deinstytucjonalizacji.
2. Zwiększanie obecności organizacji pozarządowych i obywateli w życiu publicznym oraz wspiera dialog obywatelskiego i procesy konsultacji.
3. Kształtowanie polityk publicznych w zakresie wspierania rodzin i systemu pieczy zastępczej,
4. Poprzez działania samorzecznicze wzrost postaw obywatelskich i umacnianie kapitału społecznego,
5. Działania zaplanowane w okresie trwałości projektu doprowadzą do stworzenia trwałych rozwiązań instytucjonalnych, wzorów działań, które mogą być aplikowane także w innych społecznościach lokalnych.

Problem usamodzielnień rodziny wieloproblemowej i z pieczy zastępczej można traktować jako uniwersalny w skali kraju.

Rezultaty będą mogły zostać wykorzystane przez organizacje i instytucje działające na rzecz dziecka i rodziny w całej Polsce.